اثر مکمل سازی کوتاه مدت سیر در دو دوز مختلف برظرفیت آنتی اکسیدانی تام و برخی از شاخص های استرس اکسایشی سرم زمان استراحت و ناشی از ورزش وامانده ساز دربازیکنان فوتبالیست

مقدمه: فعالیت های بدنی شدید باعث رهایش رادیکال های آزاد و موجب آسیب های اکسایشی در ماکرومولکولهای زیستی از جمله پروتئین ها،dna و لیپیدها می شوند. یکی از شیوه های مقابله با اثرات نا مطلوب فشار اکسایشی ناشی از فعالیت های ورزشی استفاده از مکمل های ضداکسایشی خوراکی از قبیل سیر است. با این حال، در رابطه با اثرات ضداکسایشی سیر و ترکیبات آن بر فشار اکسایشی ناشی از انجام فعالیت های ورزشی مطالعات اندکی صورت گرفته است. از این رو تحقیق حاضر به منظور تعیین تاثیر دویدن وامانده ساز شاتل ران و مکمل سازی کوتاه مدت (14 روزه ی) عصاره ی سیر بر ظرفیت ضداکسایشی تام(tac) سرم و شاخص فشاراکسایشی (مالون دی آلدئید mda) و آسیب سلولی (کراتین کیناز ck) سرمی مردان فوتبالیست انجام شد. روش شناسی: تحقیق حاضر در قالب طرح های نیمه تجربی دو سویه کور روی 30 مرد فوتبالیست (میانگین سنی 45/1±8/20 سال، اکسیژن مصرفی بیشینه 4/5±2/67 میلی لیتر/کیلو گرم/دقیقه و شاخص توده ی بدن 34/1±5/21 کیلوگرم/مترمربع) در 3 گروه تصادفی و همگن، دارونما (نشاسته) و مکمل قرص سیر در دو دوز مختلف (1200 و 2400 میلی گرم در روز) انجام شد. قبل و بعد از دوره ی مکمل سازی، آزمودنی ها در دویدن وامانده ساز شاتل ران شرکت نمودند. خونگیری در چهار مرحله (حالت پایه و متعاقب آزمون شاتل ران قبل و بعد از دوره ی مکمل سازی) انجام شد. ظرفیت ضداکسایشی به روش frap، مالون دی آلدئید و کراتین کیناز به روش طیف سنجی (اسپکتروفتومتری) اندازه گیری گردید. داده های حاصل با استفاده از آزمون های پارامتریک تحلیل واریانس مکرر و یکطرفه و سپس تعقیبی بونفرونی و توکی و با کمک نرم افزار spss نسخه ی 17 در سطح معنی داری 05/0 بررسی شد. یافته های تحقیق: با بررسی نتایج تحقیق مشخص شد که یک وهله دویدن وامانده ساز شاتل ران باعث کاهش معنی دار tac و افزایش معنی دارmda و ck سرمی مردان فوتبالیست می شود. از طرفی، مکمل سازی کوتاه مدت (14 روزه ی) عصاره ی سیر با مقادیر مختلف 1200 و 2400 میلی گرم در روز باعث افزایش tac و کاهش mda و ck سرمی مردان فوتبالیست در حالت پایه شد. همچنین، مکمل سازی 14 روزه ی عصاره ی سیر با مقادیر مختلف 1200 و 2400 میلی گرم در روز باعث شد mda و ck سرمی مردان فوتبالیست متعاقب آزمون وامانده ساز شاتل ران به صورت معنی داری افزایش نداشته باشد، اما نتوانست از کاهش معنی دار tac جلوگیری نماید. از طرفی، کاهش tac در گروه های مکمل سازی عصاره ی سیر با مقادیر مختلف 1200 و 2400 میلی گرم در روز به صورت معنی داری کمتر از گروه شبه دارو بود. همچنین، هیچ اختلاف معنی داری در حالت پایه و متعاقب فعالیت وامانده ساز شاتل ران بین دو گروه مکمل سیر در هیچ یک از شاخص های مورد مطالعه دیده نشد. نتیجه گیری: بر اساس یافته های حاضر می توان نتیجه گرفت که مکمل سازی 14 روزه ی عصاره ی سیر می تواند باعث افزایش tac سرم و کاهش mda و ck سرم مردان فوتبالیست در حالت پایه شود و همچنین این مکمل سازی می تواند از افت توان ضداکسایشی و آسیب های فشار اکسایشی ناشی از انجام دویدن وامانده ساز شاتل ران جلوگیری نماید. واژه های کلیدی: استرس اکسایشی، مالون دی آلدئید، مردان ورزشکار، ظرفیت ضداکسایشی